W dzień Wszystkich Świętych cmentarze z daleka biją światłem palących się zniczy. Każdego roku odwiedzamy swoich bliskich, by uczcić pamięć po nich, zmówić modlitwę i zapalić znicze. Skąd wzięła się tradycja palenia zniczy? Jak dawniej czczono zmarłych?
Święto Wszystkich Świętych oraz zwyczaje z tym dniem związane, przejęliśmy od pogańskich przodków. Dawniej, by upamiętnić osoby zmarłe obchodzono Dziady. Podczas tego święta, poganie dzięki swoim obrzędom wierzyli, że nawiązują relację z duszami przodków. Chcieli nie tylko z nimi nawiązać kontakt, ale i uzyskać ich przychylność. Dlaczego Święto Zmarłych obchodzimy 1 listopada? Data nie jest przypadkowa. W listopadzie dni są krótsze, a noce dłuższe. To pozwalało stworzyć idealny klimat do obrzędów.
Dlaczego zapalamy znicze na grobach zmarłych?
Znicze na grobach przede wszystkim stanowią symbol naszej pamięci o zmarłych. Czy wiesz skąd się wziął ten piękny zwyczaj? Ta tradycja jest pozostałością po święcie pogan. Powodów, dlaczego nasi przodkowie rozpalali ogień w ten dzień wg badaczy jest kilka. Pierwszą wersją, jest wierzenie, iż za pomocą ognia Słowianie pokazywali wędrującym duszom drogę, którą mogą wrócić do domu. Inne źródła mówią, że podczas Zaduszek palono gałęzie po to, aby dostarczyć duszom trochę ciepła. Ogień miał także za zadanie uniemożliwić wyjście na świat demonom. Rozpalano go nie tylko w miejscu pochówku, ale tak jak i dzisiaj, również w miejscach, gdzie doszło do nagłej śmierci.
Na cmentarz wybieramy się również w rocznicę śmierci lub narodzin zmarłego, a także w każdy inny dzień, gdy chcemy odwiedzić naszych bliskich zmarłych. Ogień symbolizuje obecność Boga, a także czas, który upływa. Ma nam przypominać o tym, że kiedyś połączymy się ze zmarłymi. Zarówno ogień, jak i światło, przypominają nam o łasce stanowiącej przeciwieństwo grzechu, którego symbol to ciemność.
Skąd wzięła się tradycja przynoszenia sztucznych kwiatów na cmentarz?
Kupujemy znicze, lampki led i wkłady do zniczy, aby postawić je na grobie zmarłej osoby. Ale nie tylko. Obecnie ciężko znaleźć grób, na którym nie ma wieńca lub kwiatów. Czy zawsze tak było? Na pewno nie w takiej formie. Dawniej na cmentarz zanosiło się wyłącznie świeże kwiaty, głównie chryzantemy. Tworzono także samemu wieńce, na przykład ze świerków. Obecnie na cmentarzach królują sztuczne kwiaty, które mogą długi czas ozdabiać groby. Tak samo jest ze zniczami. Jeszcze kilkanaście lat temu kupowaliśmy znicze jednorazowe, bez przykrycia, zazwyczaj kamienne. Obecnie kupujemy zazwyczaj szklane znicze, do których możemy kupić wymienne wkłady do zniczy.
Czy zwyczaj odwiedzania cmentarzy zanika?
Niestety, coraz rzadziej odwiedzamy naszych bliskich na cmentarzach. Dodatkowo, bardzo rzadko można na cmentarzu spotkać całe rodziny. Spowodowane jest to tym, iż dawniej w chowano całe rodziny na jednym cmentarzu. Obecnie bardzo często musimy odwiedzać naszych zmarłych na kilku cmentarzach, co wymaga więcej czasu. Na szczęście, w Dniu Wszystkich Zmarłych nadal można zaobserwować tłumy wiernych odwiedzających groby swoich bliskich.